جامعه شناسی تاریخی فرقه ضاله بهائیت، با تکیه بر بسترهای اجتماعی و فکری شکل گیری این فرقه در ایران دوره قاجار

نویسندگان

مجتبی اشرافی

دکترای تاریخ ایران معاصر، پژوهشگر اندیشکده مطالعات راهبردی کریمه، شیراز، ایران مرتضی اشرافی

پژوهشگر پژوهشکده مطالعات منطقه ای پژوهشگاه المصطفی(ص) جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

هر چند مسلک شیخیه از نظر اعتقادی هیچ گونه ارتباطی با بابیت و بهائیت ندارد، ولی ارائه عقاید و آموزه هایی متفاوت و خارج از چهارچوب های مقبول شیعی زمینه و بستر لازم فکری و فرهنگی را برای ادعاهای دروغین سید علی محمد شیرازی فراهم کرد. سید علی محمد بر مذهب شیخ احسائی بود و بنیان بسیاری از دعاوی اولیه خویش را بر آموزه های شیخیه نهاده است. شیخ احسائی از شاگردان سید کاظم رشتی رهبر وقت مسلک شیخیه بود. با توجه به اهمیت دعاوی این دو تن، میرزا حسینعلی نوری ملقب به بهاءاله نیز برای شکل گیری هسته اولیه نهضت بابیت، شیخ احمد احسائی و سید کاظم رشتی را «نورین نیرین» لقب می دهد و آن ها را مبشران ظهور خود و باب می خواند و نخستین گروندگان به بابیه همه از پیروان و طرف داران شیخیه به شمار می رفتند. در طی شش سال ادعاهای باب تا اعدام او در ایران شاهد وقایعی مانند شورش قلعه طبرسی و فتنه های زنجان و نیریز هستیم که عاقبت حکومت قاجار را مجاب به اعدام باب و مجازات بابیان می کند. این فرقه در ایران و در برخی دیگر از نقاط جهان از زمان قاجر تا کنون ریشه دوانیده است. فرقه بهائیت با بهاءاله تأسیس و توسط عبدالبهاء و شوقی افندی توسعه و ترمیم یافت. فرقه بهائیت با وجود برخی شعارهای آرمان گرایانه در عمل بسیار ناشیانه و سرکوب گرایانه عمل می کنند و تمام اعضا مانند یک فرقه در خدمت سرکردگان و تحت امر آن ها هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی عملکرد مخرب فرقه ضاله بهائیت در تضعیف ایران دوره قاجار و عثمانی تا پایان فروپاشی

قدرت­های استعماری به طرق مختلف دنبال منافع و اهداف خود در کشورهای ضعیف بودند. از آنجا که مسئله دین و مذهب به عنوان سدی محکم در مقابل اهداف بیگانگان قرار داشت؛ لذا شیوه فرقه سازی را در جهت تضعیف دولت­ها به کار بردند. آنان فرقه بابیت یکی از          شاخه­های فرقه شیخیه را توسط محمدعلی باب در ایران دوره قاجاریه به وجود آوردند. پس از مرگ محمدعلی، پیروان او مسبب شکل­گیری مشکلاتی در ایران می­شوند از ...

متن کامل

اختلاف های شیخیه کرمان با دیگر فرقه های شیخیه و انشعابات آن پس از درگذشت موسس این فرقه حاج محمد کریم خان کرمانی در دوره قاجار

ایران عصر قاجار شاهد ظهور فرقه جدیدی در مذهب تشیع به نام شیخیه شد. این فرقه پس از مرگ دومین رهبر آن، سیدکاظم رشتی، دچار انشعابات درون گروهی شد؛ آن چنان که هر یک از شاگردان او براساس اجتهاد خود، به بسط آرا و دیدگاه های دو رهبر نخست و ترویج شیخی گری پرداختند. یکی از آنان حاج محمد کریم خان کرمانی بود که با شرح یکی از اصول اعتقادی شیخیه، یعنی رکن رابع، شاخه مستقلیِ از شیخیه، یعنی شیخیه کرمان را به و...

متن کامل

واکنش های شیعی برابر فرقه بهائیت از ابتدای شکل گیری تا آغاز پهلوی در ایران

چکیده دوران قاجاریه به لحاظ ظهور فرقه های مختلف عرفانی و تصوف گرا مانند شیخیه، صوفیه، بابیه، ازلیه و بهائیه در تاریخ ایران بعد از اسلام دارای اهمیت است.یکی از این فرقه ها بهائیت است که بنیانگذار آن حسینعلی بهاء است. وضعیت اسفناک اقتصادی و فقر مردم و شیوع بیماری های واگیردار و شکست های سیاسی و نظامی دولت در برابر کشورهای خارجی، بستر بروز فرقه های مذهبی را با شعار تسکین آلام مردم و برون رفت از...

بررسی روند شکل گیری و پیامدهای فرقه های شیخیه و بهائیت در منطقه قومس

فرقه های انحرافی و نوظهوری که اغلب دستمایه استعمار بوده و با صرف هزینه هایی از جانب آنان تقویت می شوند در طول تاریخ همواره سبب انحراف و تباهی بسیاری از افراد و جوامع ناآگاه شده اند. از جمله، فرقه های شیخیه و بهائیت که هیچکدام بر پایه اصول و ایدئولوژی های محکمی بنا نشده و بیشتر آهنگ راحت طلبی و بی دینی را سرمی داده اند وحمایت های مالی و بین المللی استعمارگران همواره به این اقلیت های انحرافی فرصت...

بررسی ریشه های فکری و تاریخی فرقه اهل حق

این پژوهش در صدد یافتن ریشه های فکری و تاریخی فرقه ی اهل حق و ارتباط آن با دیگر فرق غالی و نیز تأثیر پذیری اهل حق از تصوف می باشد. اهل حق که خاستگاه اولیه ی آن هورامان کردستان می باشد، در برخی عناصر با شاخه های مختلف منشعب از تشیع مشترکند و از دیگر سوی به نظر نمی آید که بسیاری از عقاید و ساختارهای ایشان برآمده از اسلام باشد. با توجه به التقاطی بودن آراء و عقاید این فرقه، به نظر می رسد می توان ر...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی تاریخی

جلد ۸، شماره ۲ (پاییز و زمستان)، صفحات ۱-۱۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023